به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

آشنایی با شورای نگهبان و کارکرد آن

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۴۱۵۴۴

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ،در نظام جمهوری اسلامی ایران، شورای نگهبان یکی از مهم‏ترین نهاد‌های حکومتی به شمار می‌آید به گونه‌ای که نبود آن در کنار مجلس قانون‌گذاری، موجب عدم اعتبار مجلس و مصوبات آن می‏شود.

براساس اصل‏ نود و چهارم کلیه‏ مصوبات‏ مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏ باید به‏ شورای‏ نگهبان‏ فرستاده‏ شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شورای‏ نگهبان‏ موظف‏ است‏ آن‏ را حداکثر ظرف‏ ده‏ روز از تاریخ‏ وصول‏ از نظر انطباق‏ بر موازین‏ اسلام‏ و قانون‏ اساسی‏ بررسی‏ کرده و اگر‏ آن‏ را مغایر ببیند برای‏ تجدید نظر به‏ مجلس‏ بازگرداند.

در غیر این‏ صورت‏ مصوبه‏ قابل‏ اجرا است‏. البته اگر شورای نگهبان نیاز به زمان بیشتری برای بررسی مصوبه‌ای داشت به موجب اصل‏ نود و پنجم می‌تواند از مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏ حداکثر برای‏ ۱۰ روز دیگر با ذکر دلیل‏ خواستار تمدید وقت‏ شود.

در اصل‏ نود و ششم آمده است: تشخیص‏ عدم‏ مغایرت‏ مصوبات‏ مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏ با احکام‏ اسلام‏ با اکثریت‏ فقهای‏ شورای‏ نگهبان‏ و تشخیص‏ عدم‏ تعارض‏ آن‌ها با قانون‏ اساسی‏ بر عهده‏ اکثریت‏ همه‏ اعضای‏ شورای‏ نگهبان‏ است.

(اصل ۹۳ قانون اساسی) شورای نگهبان وظیفه دارد تمام مصوباتِ مجلس را از حیث عدم مغایرت با موازین اسلامی و قانون اساسی بررسی کرده تا مصوبات مجلس در صورت عدم مغایرت با قانون اساسی و موازین شرعی، صورت قانونی به خود گیرند. 
علاوه ‏بر این نقش برجسته، شورای نگهبان مأموریت نظارت بر انتخابات را بر عهده داشته و مرجع رسمی تفسیر قانون اساسی نیز به شمار می ‏آید.

علت نامگذاری این نهادبه این نام
علت اصلی نامگذاری این نهاد به «شورای نگهبان» دو مسئله حراست و نگهبانی از «احکام اسلام» و صیانت از «قانون اساسی» می‌باشد.

شورای نگهبان شورایی متشکل از شش فقیه و شش حقوقدان که به منظور تطبیق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی ایران با احکام اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. 

وظایف شورای نگهبان

تفسیر قانون اساسی
نظارت بر برگزاری انتخابات و همه‌پرسی‌ها 
تشخیص انطباق همه قوانین و مقررات کشور با موازین شرعی و قانون اساسی

اعضای شورای نگبهان

شورای نگهبان از نهاد‌های مهم حکومتی جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود که نخستین جلسه آن در ۱۳۵۹ش تشکیل شد . این شورا از دوازده عضو تشکیل می‌شود.
شش فقیه توسط رهبری منصوب می‎‌شوند و شش حقوقدان از سوی رئیس قوه قضائیه به مجلس شورای اسلامی معرفی و توسط نمایندگان مجلس انتخاب می‌شوند.
اهمیت
شورای نگهبان از مهم‌ترین نهاد‌های حکومتی نظام جمهوری اسلامی ایران است که به منظور تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده است.

فلسفه تشکیل شورای نگهبان
 فلسفه تشکیل شورای نگهبان را در سه امر دانسته‌اند: اسلامی بودن قوانین، حراست از قانون اساسی و حاکمیت ولایت فقیه.

 مدت عضویت در شورای نگهبان

براساس اصل ۹۲ قانون اساسی، اعضای شورای نگهبان برای مدت شش سال انتخاب می‏شوند.

بر اساس این اصل در نخستین دو‌ره پس از گذشتن سه سال، نیمی از اعضای هر گرو‌ه به قید قرعه تغییر می‌یابند و اعضای تازه‌ای به جای آن‌ها انتخاب می‌شوند. روند تغییر اعضاء با توجه به عضویت سه ساله نصف اعضا در اولین دوره، به گونه ای است که هر سه سال نیمی از اعضای فقیه و حقوقدان شورا تغییر می‌کنند. به این ترتیب، اعضای جدید از توان و تجربه شش عضو سابق شورا استفاده خواهند کرد.

تأسیس و پیشینه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی

 

اولین دبیر شورای نگهبان، محمدرضا مهدوی کنی (۲۴ تیر ۱۳۵۹-۲۴ آبان ۱۳۵۹ش) بود و پس از او به ترتیب، لطف‌الله صافی گلپایگانی (۲۴ آبان ۱۳۵۹-۲۴ خرداد ۱۳۶۷ش)، محمد محمدی گیلانی (۲۴ تیر ۱۳۶۷ش-۲۴ تیر ۱۳۷۱ش) و احمد جنتی (۲۴ تیر ۱۳۷۱ش تاکنون) دبیر این شورا بوده‌اند.

بیشتر بخوانید:صیانت از اسلامیت و جمهوریت نظام رسالت شورای نگهبان

شرایط عضویت در شورای نگهبان
طبق اصل ۹۱ قانون اساسی، فقاهت، عدالت و آگاهی از مقضیات زمان و مسائل روز، شرایط عضویت فقیهان در شورای نگهبان است.
 شرط حقوقدانان نیز حقوقدان و مسلمان بودن است.

 

منابع: ویکی شیعه، سایت شورای نگهبان

 

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: تاریخ معاصر ایران جمهوری اسلامی ایران قانون اساسی شورای نگهبان ۲۴ تیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۴۱۵۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بیمه و حقوق شوراهای اسلامی ازطرح‌های پیشنهادی به مجلس دوازدهم است

به گزارش خبرنگار مهر، سالار مرادی پیش از ظهر یکشنبه در همایش روز ملی شوراها که در مجتمع فرهنگی هنری فجر سنندج برگزار شد، اظهار کرد: جایگاه شورا هم در قانون و هم در شرع کاملاً مشخص است به طوری که در قانون اساسی جایگاه شورا به عنوان پارلمان محلی تبیین شده است و بدون مشورت و همکاری و شور جامعه مدنی شکل نمی‌گیرد که ما بخواهیم منتظر رشد و توسعه یک کشور باشیم.

منتخب مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی افزود: معتقدیم مجلس، دولت و نهادهای مدنی هر کدام کار شرح وظایفی دارند و باید کار و رسالت خود را انجام دهند تا توسعه کشور تحقق یابد.

وی با بیان اینکه تمام مشکلاتی که مطرح شد را سال‌های سال شنیده‌ایم، گفت: شوراها بدون بیمه و حقوق و امتیازی، خود را در معرض قضاوت و داوری قرار دادند و با تلاش خود برای خدمت به مردم تلاش کردند.

مرادی بیان کرد: در قانون اساسی تنها نهادی که می‌تواند قانونگذاری کند مجلس است اما در کنار مجلس شورای عالی استان‌ها نیز می‌توانند پیشنهاد ارائه دهند.

وی با بیان اینکه باید بیمه و حقوق برای شوراها درنظر گرفته شود، افزود: به تناسب جمعیت و فعالیت حداقل حقوق برای شوراها باید در نظر گرفته شود و این طرح یکی از طرح‌های پیشنهادی است که در مجلس جدید مطرح می‌شود.

مجلس دوازدهم با تعامل و همفکری برای حل مشکلات مردم قدم بر می‌دارد

منتخب مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی با تاکید براینکه مطالبات و انتظارات مردم زیاد است، گفت: نمی‌توانیم بگویم که مشکلات در سطح کشور وجود ندارد اما امیدوارم مجلس دوازدهم بتواند با تعامل و همفکری بخشی از مشکلات ملی را حل کند که به مراتب آن مشکلات استانی هم حل می‌شود.

مرادی تصریح کرد: باید رابطه بین مجلس و بین شوراهای شهر و روستاها وجود داشته باشد تا در سطح ملی بتوانند اثرگذار باشند

وی اضافه کرد: هر کسی در حوزه عمومی قدم برمی‌دارد با مشکلات و چالش‌ها و انتقادات روبرو خواهد بود و امیدوارم مجلس دوازدهم با عقلانیت و اعتدال بتواند مشکلات مردم را کاهش دهد.

منتخب مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی از افزایش مهاجرت مردم از روستا به شهر ابراز نگرانی کرد و یادآور شد: با مهاجرت روستاییان به شهرها در واقع تولیدکنندگان به مصرف کننده تبدیل می‌شوند.

مرادی توجه به زیرساخت‌ها در روستاها و ساخت جاده، مدرسه و تأمین آب آشامیدنی در روستاها را لازمه ماندگاری روستاییان و ممانعت از مهاجرت آنها به شهر خواند و گفت: مهاجرت روستاییان زنگ خطری برای مسؤولان و متولیان امر است که باید به این موارد توجه شود.

وی از زحمات هیأت نظارت، بازرسی و مدیران اجرایی و مشارکت مردم در انتخابات اسفند ماه گذشته تقدیر کرد.

کد خبر 6090927